Muzeum morskie w Łebie, a dokładniej Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie, to ambitny projekt kulturalno-naukowy, realizowany jako dziesiąty oddział Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku.
Położone w sąsiedztwie ujścia rzeki Łeby do Morza Bałtyckiego, muzeum ma na celu zachowanie i prezentację dziedzictwa związanego z historią archeologii podwodnej, rybołówstwem bałtyckim oraz współczesnymi zagadnieniami, takimi jak morska energetyka wiatrowa. Budowa tego nowoczesnego obiektu rozpoczęła się w październiku 2020 roku, a jego otwarcie dla zwiedzających planowane jest na 2027 rok.
Historia i cel powstania Muzeum Morskiego w Łebie
Pomysł stworzenia muzeum w Łebie zrodził się z potrzeby poszerzenia działalności Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, które od lat prowadzi badania nad podwodnym dziedzictwem Bałtyku.
Łeba, dzięki swojemu położeniu u ujścia rzeki do morza i bogatej tradycji rybackiej, okazała się idealnym miejscem dla takiej placówki. Inwestycja ma nie tylko przyciągać turystów, ale także służyć jako centrum naukowe i edukacyjne, dokumentujące historię regionu.
Projekt zyskał wsparcie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które dostrzegło w nim potencjał do promocji polskiej kultury morskiej. Prace przygotowawcze rozpoczęto w 2019 roku, a oficjalny start budowy w październiku 2020 roku był symbolicznym krokiem w realizacji tej wizji.
Muzeum ma opowiadać o przeszłości i teraźniejszości Bałtyku, łącząc w sobie elementy archeologii, tradycji rybackich oraz nowoczesnych wyzwań ekologicznych.
Architektura inspirowana morzem
Budynek muzeum wyróżnia się na tle innych placówek swoją oryginalną formą, zaprojektowaną przez Plus3Architekci. Elewacja, pokryta giętymi drewnianymi listwami i pionowymi linami, nawiązuje do fal, wydm i żagli, tworząc wrażenie harmonii z nadmorskim otoczeniem.
Obiekt o powierzchni zabudowy 3000 metrów kwadratowych i kubaturze 46 000 metrów sześciennych otwiera się na łebską promenadę i kanał portowy, zapraszając zwiedzających do odkrywania jego wnętrza.
Architektura muzeum nie jest jedynie estetyczna – wykorzystano w niej także rozwiązania ekologiczne, takie jak systemy oszczędzania energii, co podkreśla zrównoważony charakter projektu.
Położenie w sercu Łeby, w pobliżu ruchliwego portu i popularnych szlaków turystycznych, sprawia, że placówka będzie łatwo dostępna zarówno dla mieszkańców, jak i przyjezdnych, którzy latem tłumnie odwiedzają to nadmorskie miasto. Szykuje się zatem kolejna atrakcja turystyczna w Łebie, dzięki której to niewielkie miasteczko zyska jeszcze większą bazę odwiedzających.
Poznaj najstarszy dom w Łebie – krótka historia XVIII-wiecznego budynku
Koszt budowy Muzeum Archeologii w Łebie
Realizacja muzeum morskiego w Łebie to przedsięwzięcie o wartości 77,07 miliona złotych, w większości sfinansowane ze środków publicznych. Z budżetu państwa pochodzi 73,68 miliona złotych, Fundusz Promocji Kultury dołożył 2,76 miliona złotych, a Narodowe Muzeum Morskie wniosło 0,64 miliona złotych jako wkład własny.
W trakcie budowy pojawiły się jednak trudności – w 2023 roku koszty wzrosły o ponad 35 milionów złotych z powodu waloryzacji kontraktów i nieprzewidzianych prac dodatkowych. Mimo tych wyzwań projekt pozostaje na dobrej drodze do ukończenia, a opóźnienia w harmonogramie wynikają głównie z dbałości o jakość ekspozycji, która ma być wizytówką muzeum po jego otwarciu.
Co zobaczymy w muzeum morskim w Łebie
Docelowo wnętrze muzeum wypełnią ekspozycje prezentujące trzy główne tematy: archeologię podwodną, rybołówstwo bałtyckie i morską energetykę wiatrową. Pierwsza część przybliży wyniki badań Narodowego Muzeum Morskiego, pokazując zatopione wraki, artefakty z dna morza i rekonstrukcje słowiańskich łodzi. To okazja, by spojrzeć w głąb historii Bałtyku i odkryć jego tajemnice.
Druga część skupi się na rybołówstwie, z centralnym eksponatem w postaci 25-metrowego stalowego kutra rybackiego. Zwiedzający poznają życie rybaków, ich kulturę, porty i tradycje ratownictwa morskiego, a także faunę i florę regionu.
Trzeci wątek – energetyka wiatrowa – wprowadzi współczesny kontekst, prezentując technologie odnawialnych źródeł energii i ich znaczenie dla przyszłości Bałtyku. Interaktywne wystawy i warsztaty mają dodatkowo uatrakcyjnić ofertę placówki.
Kiedy otwarcie muzeum morskiego w Łebie?
Pierwotne plany zakładały, że muzeum powita zwiedzających już w 2024 roku, a budynek miał być gotowy na przełomie czerwca i lipca tego roku. Jednak organizacja ekspozycji stałej, której koszt szacuje się na około 40 milionów złotych, wymaga więcej czasu, niż początkowo przewidywano. W efekcie w 2025 roku placówka będzie zamknięta dla publiczności, aby umożliwić aranżację wystaw, a pełne otwarcie nastąpi w 2027 roku.
Ten przesunięty termin wynika z chęci dopracowania szczegółów i zapewnienia wysokiej jakości doświadczenia dla przyszłych gości. Po zakończeniu wszystkich prac muzeum ma działać przez cały rok, oferując szczególnie bogaty program w sezonie letnim, kiedy Łeba staje się jednym z najpopularniejszych kierunków turystycznych w Polsce.
Znaczenie muzeum dla Łeby i regionu
Muzeum to nie tylko nowa atrakcja turystyczna w Łebie, ale także ważny element w promocji morskiego dziedzictwa Polski. Jako jedyna placówka w kraju w pełni poświęcona archeologii podwodnej, wypełni niszę w edukacji i badaniach nad historią Bałtyku. Włączenie tematów związanych z energią wiatrową podkreśla też jego aktualność i związek z wyzwaniami współczesności.
Dla Łeby inwestycja oznacza szansę na dalszy rozwój gospodarczy i kulturalny. Przyciągając zwiedzających przez cały rok, muzeum może wydłużyć sezon turystyczny, wspierając lokalną społeczność. Otwarcie w 2027 roku zapowiada się na wydarzenie, które umocni pozycję miasta jako miejsca łączącego historię, naukę i piękno nadmorskiego krajobrazu.
Więcej podobnych znajdziesz na stronie głównej portalu o Łebie www.twojaleba.pl
